در این نوشته قصد داریم به‌طور جامع و کاربردی به آموزش لوله کشی آبیاری قطره ای بپردازیم. اگر می خواهید بدانید این روش چه مزایایی دارد؟ در چند مرحله و به چه صورت انجام می شود و هزینه اجرای آن چقدر خواهد بود؟ با ما همراه باشید.
درواقع می توان گفت روش آبیاری قطره‌ای که به آبیاری موضعی نیز معروف است، ساده ترین و در عین حال پربازده ترین روش آبیاری باغات و زمین های کشاورزی است.
در آبیاری قطره ای برخلاف آبیاری سنتی و استفاده از فشار بالای آب، آب کمتری صرف شده و بنابراین در مصرف آب صرفه جویی می شود. همچنین آسیب کمتری گیاهان را تهدید می کند و آب لازم همیشه دردسترس ریشه شان قرار دارد و از طرفی، آبیاری موضعی گیاه باعث می شود از رشد و تکثیر علف های هرز جلوگیری به عمل آید.
نصب نوار تیپ آبیاری قطره ای نیز دشواری زیادی ندارد و در زمانی نه چندان طولانی انجام می پذیرد. لوله کشی آبیاری قطره ای می تواند به یک منبع یا پمپ آب، و یا لوله کشی ساختمان متصل گردد و قیمت آن نیز پس از بررسی نقشه لوله‌کشی قطره‌ای درختان و گیاهان مدنظر برای هر متر از فضا تعیین می شود. همچنین تجهیزات لازم برای نصب نوار تیپ آبیاری قطره ای و محل انجام پروژه همه در هزینه نهایی کار موثر هستند.
درنهایت اگرچه ممکن است این فرآیند نصب و اجرای لوله کشی آبیاری قطره ای هزینه بر باشد؛ اما اطمینان داشته باشید که پرداخت آن نوعی سرمایه گذاری مطمئن محسوب می شود که تمام هزینه ها را برایتان جبران خواهد کرد.
مراحل لوله کشی آبیاری قطره ای به چه صورت است؟
یکی از مهم ترین مسائلی که در آموزش لوله کشی آبیاری قطره ای آبین پلاست باید به آن بپردازیم، برسی مراحل انجام کار و تجهیزات لازم برای اجرای این نوع آبیاری است.
هر سیستم آبیاری برحسب سازوکار ویژه خود نیاز به تجهیزات و قطعاتی دارد و همچنین بعضی قطعات هستند که وجودشان در سیستم ضروری نیست؛ اما می توانند در برخی شرایط کمک کننده باشند. در ادامه به همه این ها می پردازیم.
به‌طورکلی اصلی ترین اجزای سیستم آبیاری قطره ای عبارتند از:
- ایستگاه پمپاژ
- لوله های اصلی، فرعی و…
- قطره چکان یا دریپر
- شیر تخلیه و فشار شکن و…
- سیستم تزریق کود، فیلتر و محل تصفیه
- شیر کنترل اتوماتیک
بهترین تجهیزات جهت لوله کشی آبیاری چیست؟
شیر آب اصلی
برای اینکه بتوانید آب موردنیاز برای آبیاری قطره ای را وارد سیستم کنید نیاز به یک یا حتی چند شیر آب اصلی دارید که از منبع آب، جریان مناسب آب را به فضای مدنظرتان برای آبیاری وصل کند.در تهیه این شیر اصلی، ابعاد آن اهمیت زیادی دارد؛ چرا که اگر این ابعاد با اجزای دیگر سیستم هماهنگی نداشته باشد، نیاز است که به‌وسیله تبدیل آن را برای محیط مناسب سازی کنید.
توجه داشته باشید که به‌کار بردن چند شیر برای برقراری جریان آب در سیستم آبیاری، این امکان را فراهم می کند که در شرایط خرابی یکی از شیر ها، جریان آب دیگر بخش ها را حفظ کنید و کمتر ضرر ببینید.
دستگاه جلوگیری کننده از بازگشت آب از خاک به لوله
باتوجه به فشار و سازوکار کلی لوله آبرسان در مجاورت خاک، این امکان وجود دارد که آب کثیف به لوله بازگردد و در آن رسوب کند. بنابراین نیاز است که یک قطعه در این میان بیاید و از بازگشت آب جلوگیری کند.دستگاه جلوگیری کننده از بازگشت آب، درصورت وجود شیر کنترل، به آن متصل می شود و اگر چنین شیری در سیستم نبود، به شیر اصلی نصب می گردد.
شیر کنترل خودکار
درصورتی‌که قصد دارید سیستم آبیاری خود را اتوماتیک نمایید، شیر کنترل اتوماتیک یا خودکار را بر شیر اصلی هدایت کننده جریان آب ببندید. این قطعه کمک می کند بتوانید برنامه منظم خود جهت آبرسانی گیاهان را به‌طور دقیق اجرایی نمایید.
برای این کار می توانید از دو قطعه کنترل اتوماتیک باتری ای و برقی استفاده کنید؛ اما درصورت استفاده از نوع باتری ای فراموش نکنید که باید در فواصل منظم که معمولاً چندماه است، باتری را تعویض کنید.
شیر کاهنده فشار آب
یکی از اجزای سیستم لوله کشی آبیاری قطره ای که باید به دستگاه جلوگیری کننده از بازگشت آب متصل شود، شیر کاهنده فشار آب است.در آبیاری قطره‌ای برخلاف روش سنتی، فشار آب باید کاهش پیدا کند که این موضوع مزایای زیادی نیز دارد. اول اینکه کاهش فرسایش خاک را به‌دنبال دارد و دوم اینکه از صدمه دیدن گیاهان جلوگیری می کند. شیر کاهنده فشار آب از همان ابتدای مسیر آب، فشار آن را به حد ایده‌آل کاهش می دهد.
فیلتر
برخلاف تصور اشتباهی که وجود دارد، آب شهری نیازمند تصفیه است؛ چراکه دارای موادی است که ممکن است در لوله های باریک آبیاری قطره‌ای رسوب کنند و موجب انسداد آن شوند.
هرچه فیلتر را به محلی نزدیک تر به منبع آب متصل کنید، بهتر است؛ چراکه آب را از همان ابتدا تصفیه می کند؛ و اما اگر از فیلتر استفاده نکنید، باید هزینه بیشتر تمیز کردن نوار آبیاری قطره ای را بپردازید که این چندان هوشمندانه به‌نظر نمی رسد!
لوله های اصلی
از لحاظ طولی مجموع طول لوله های اصلی و فرعی آبیاری قطره‌ای نباید بیشتر از ۱۲۰ متر شود. برای لوله های اصلی می توانید لوله های ساخته شده از گالوانیزه، پلی اتیلن یا pvc را تهیه نمایید.
در انتخاب بین گالوانیزه، پلی اتیلن یا pvc ، حتماً باید به مزایا و معایب هر یک توجه کنید. به عنوان مثال لوله پلی اتیلن اگرچه کیفیت مناسبی را در انتقال آب ارائه می دهد؛ اما در برابر فشار بالای آب مقاوم نیست و ممکن است آسیب ببیند. همچنین لوله اصلی که از جنس گالوانیزه تهیه شده، اگرچه مقاومت خوبی دارد، اما نسبت به سرما و یخزدگی مقاومت چندانی از خود نشان نمی دهد. بنابراین به شرط اینکه لوله pvc را در محلی به‌دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید، این جنس از سایرین بهتر عمل می کند.
لوله های فرعی
اگر محیطی که قصد آبیاری آن را دارید محیطی وسیع و پهناور است، ممکن است لازم باشد در کنار لوله های اصلی از لوله های فرعی نیز استفاده کنید. لوله های فرعی نیز سه جنس لوله ای که در بخش قبل معرفی کردیم را شامل می شوند اما با این تفاوت که در میان این لوله ها انتخاب پلی اتیلن انتخاب بهتری محسوب می شود. چراکه در لوله های فرعی فشار زیاد و آسیب زننده آب را نداریم و لوله فرعی بعد از شیر کاهنده فشار، جریانی کم فشارتر را برقرار می کند.
لوله لترال، زهکش یا لوله آبرسان قطره‌ای
این لوله آخرین لوله ای است که در مسیر انتقال آب از منبع به گیاه نیاز دارید و در سایز ۱۲ تا ۲۴ میلی متری به فروش می رسد.
توجه داشته باشید که این لوله را نباید در مجاورت مستقیم با خاک قرار دهید؛ چرا که امکان خوردگی، تشکیل رسوب و انسداد آن وجود دارد. بلکه باید این لوله را با کمک گیره ها و بست ها در ارتفاعی معین از زمین فیکس کنید که در طی زمان دچار جابجایی نشود و همچنین گرفتگی پیدا نکند.این لوله ها قرار است به قطره چکان وصل شوند بنابراین بسیار مهم است که در نصب آن مهارت لازم را به کار ببندید.
برای اطلاعات بیشتر، مقاله مربوط به لوله قطره چکان دار چیست؟ را بخوانید.
قطره چکان ها محل نهایی خروج آب از سیستم آبیاری به گیاه
قطره چکان هایی که در انتهای سیستم آبیاری قطره‌ای و در مجاورت خاک و گیاه قرار می گیرند و قابلیت تنظیم دارند تا مقرر شود در هر زمان باید چه میزان آبی را از خود عبور دهند و در اختیار گیاه بگذارند.
باتوجه به نیاز هر گیاه و همچنین موقعیت جغرافیایی که در آن قرار دارد، مقدار آب مورد نیاز بر واحد زمان متفاوت است و قطره چکان تنظیم شده به‌خوبی این قابلیت را دارد که طبق برنامه آب مورد نیاز را در اختیار گیاه قرار دهد.توجه داشته باشید که نیاز گیاهان مختلف متفاوت است و حتی ممکن است بعضی گیاهان نیازمند چند قطره چکان باشند.
لوله کشی آبیاری قطره ای چه مزایایی را به همراه دارد؟
تا به اینجای نوشته بیشتر به شیوه انجام و تجهیزات مورد نیاز برای نصب نوار تیپ آبیاری قطره ای پرداختیم. اما یکی از مهم ترین نکاتی که در این بین وجود دارد، این است که اصلاً چرا باید لوله کشی آبیاری قطره ای انجام دهیم؟! و این سیستم آبیاری چه مزایایی دارد؟ و چرا می گوییم در میان سیستم های مختلف آبیاری، بهترین نوع آبیاری قطره ای است؟
بی شک اولین و یکی از مهم ترین مزایا و علل آن، صرفه جویی در مصرف آب است. آبیاری قطره‌ای با کاهش تبخیر و تعریق آب، و همچنین کاهش فاصله جریان آب با ریشه گیاه، به‌طرز شگفت انگیزی در مصرف آب صرفه جویی می کند.
وقتی آب به‌طور موضعی در اختیار ریشه گیاه قرار می گیرد و فشار مناسب را داراست، خاک کمتر فرسایش پیدا می کند و مواد موردنیاز گیاه بهتر دردسترس آن قرار می گیرند.
در شیوه سنتی آبیاری گیاهان، تمام سطح زمین از آب خیس می شود؛ اما در آبیاری قطره‌ای تنها گیاهانی که برای ما ارزشمند هستند (نه علف‌های هرز و مضر) از آب سالم و کافی بهره‌مند می شوند.
برخلاف آبیاری سنتی، این سیستم آبرسانی کاملاً منظم است و باتوجه به نیاز های هر گیاه آیتم های مختلف تعیین می شوند. از این رو فعالیت های کشاورزی و پرورش گیاهان و درخت ها ثمر بخش تر خواهند بود.
شاید در نگاه اول اجرای این سیستم آبیاری پرهزینه به نظر برسد، اما به حدی کار آمد است که ارزش هزینه کردن را دارد. شک نداشته باشید که با صرفه جویی در هزینه آب، این هزینه تا کمتر از یک سال برایتان جبران می شود و اثر مثبت خود را نیز در بازدهی و رشد منظم گیاهان نشان می دهد.
هزینه لوله کشی چقدر است و چگونه محاسبه می شود؟
بهترین نوع آبیاری قطره ای اگرچه به‌نظر پرهزینه می آید؛ اما اطمینان داشته باشید که هزینه آن حداکثر پس از یکسال با صرفه جویی در آب، جبران می شود.
هزینه لوله کشی آبیاری قطره ای به‌طور دقیق تنها زمانی مشخص می شود که کارشناسان از شرایط زمین و باغ موردنظر و محل جغرافیایی آن مطلع شوند و بررسی های لازم را در این باره انجام دهند.
از جمله عواملی که در هزینه لوله کشی آبیاری قطره ای تاثیرگذار هستند، عبارتند از:
- مساحت و وسعت زمین
- قیمت انجام پروژه برای هر متر از زمین
- تجهیزات و لوازم موردنیاز کار،
- شرایط و محل جغرافیایی که زمین در آن واقع شده است.
سخن پایانی
در این نوشته از آبین پلاست به‌طور جامع و کاربردی به معرفی مهم ترین قطعات و تجهیزات لازم برای لوله کشی آبیاری قطره ای و نوار آبیاری قطره ای پرداختیم. برای اجرای این سیستم آبیاری تنها کافیست با کارشناسان مجموعه ما ارتباط بگیرید و بقیه کار را به خود ما بسپارید!
