مقدار آب مورد نیاز در آبیاری قطره ای ، موضوعی است که همه کشاورزان قبل از نصب سیستم آبیاری قطره ای باید مورد توجه قرار دهند. همان طور که می دانید ، روش های مختلفی برای آبیاری مزارع و زمین‌های کشاورزی وجود دارد.
آبیاری قطره ای روشی است که در آن می توانید بیشترین میزان آب را صرفه جویی کنید. به همین علت، دانستن اصول نگهداری از سیستم آبیاری قطره ای بسیار مهم است. در ادامه به تمامی مواردی که در آبیاری قطره ای تاثیرگذار هستند خواهیم پرداخت.
چه عواملی بر میزان آب مورد نیاز درخت ها تاثیر خواهد داشت؟
اگر در زمینه کشاورزی تجربه داشته باشید ، می دانید که همه درخت ها به مقدار مشخصی آب برای رشد نیاز دارند. از طرفی عوامل مختلفی وجود دارند که مقدار آب مورد نیاز در آبیاری قطره ای را تعیین می کنند که می توانند به شرح زیر باشند:
نوع درختان
اولین موردی که میزان آب را تعیین می‌کند. نوع درخت است. برخی درختان به آبیاری بیشتری نسبت به درختان دیگر نیاز دارند که زمان کاشت باید به این مورد دقت کنید. سعی کنید درختانی که به آبیاری بیشتر نیاز دارند را جداگانه بکارید تا کارتان برای آبیاری آن هاراحت تر شود.
درختانی مانند مرکبات به آبیاری زیادی نیاز دارند و درختان دیگر مانند خرما و پسته به میزان آب کمتری نیاز خواهند داشت.
نوع زمین و خاک
مواد و ترکیباتی که در خاک زمین کشاورزی وجود دارند ، مشخص می کنند که به چه مقدار آب مورد نیاز در آبیاری قطره ای درختان میوه نیاز خواهد بود. معمولا زمین هایی که شنی هستند به مقدار آب بیشتری نیاز دارند. همچنین باید دفعات آبیاری این زمین را نیز افزایش دهید.
این امر معمولا به دلیل وجود خلل و زهکشی بیشتر اتفاق می افتد. زمین هایی که خاک رسی دارند ، زهکشی کمتری نیاز خواهند داشت و آب را در خود نگه می دارند. همچنین برخی زمین ها دارای مواد آلی زیادی هستند مانند کود دامی هستند که با جذب مقدار زیادی آب ، نیاز زمین به آبیاری در دفعات بالا را از بین می برند.
بزرگ بودن یا کوچک بودن درختان
درخت هایی که کوچک هستند و در مرحله نهال بودن کاشته می شوند، باید کمتر و هفته ای دو الی سه بار آبیاری شوند. علت این امر می تواند سست بودن ریشه آن ها باشد. اگر مقدار آب مورد نیاز در آبیاری قطره ای بیش از حد صورت بگیرد آن ها نمی توانند در خاک ثابت شوند و ممکن است ریشه آن ها سست شود.
آب و هوا محل زمین کشاورزی
همان طور که می دانید زمین های مناطق گرم و خشک به دلیل کمبود بارش باران ، خشک بودن زمین ها و تاثیر آب و هوا بر سیستم آبیاری قطره ای به آبیاری بیشتر نیاز دارند و باید در هفته تعداد دفعات آبیاری را بیشتر کنید.
از طرفی ، زمین های مناطق مرطوب که میزان بارش خوبی دارند ، به تعداد دفعات آبیاری کمتری نیاز دارند. از این رو ، در میزان مصرف آب نیز صرفه جویی خواهد شد.
چه مقدار آب در سیستم آبیاری قطره ای مصرف می‌شود؟
از آن جایی که مصرف مقدار آب مورد نیاز در آبیاری قطره ای بسیار به صرفه است و میزان آب مورد نیاز در آبیاری قطره ای از روش های دیگر بسیار کمتر خواهد بود ، به همین دلیل بررسی میزان مصرف آب در این روش اهمیت زیادی دارد.
این روش بازدهی در حدود 90 درصد دارد. این در حالی است که بازده آبیاری بارانی به 70 درصد می رسد. وقتی درخت های خود را با روش آبیاری قطره ای آبیاری می کنید، فقط 10 درصد هدررفت آب را خواهید داشت. با وجود این که در این روش هدررفت بسیار کمی وجود دارد، اما توسط افراد بسیار کمی انجام می شود.
علت این امر یکی هزینه بالا و دیگری می تواند عدم آشنایی کشاورزان با آن باشد اگر بتوان مزایای این روش را برای کشاورزان آشکار کرد، افراد زیادی به استفاده از سیستم آبیاری قطره ای روی خواهند آورد.
معرفی رایج ترین روش های آبیاری در کشاورزی
روش‌های مختلفی برای آبیاری درختان و گیاهان در کشاورزی وجود دارد که هر کدام بسته به نوع زمین و شرایط موردنظر و مقدار آب مورد نیاز در آبیاری قطره ای انتخاب می‌شوند.
این روش‌ها می توانند به اشکال زیر باشند:
آبیاری سطحی
این نوع آبیاری بدون شک رایج ترین و ساده ترین نوع آبیاری است. در این سیستم از جاذبه برای کشیدن آب از ناحیه بالاتر زمین به سایر نقاط استفاده می کنند. شیب زمین باید به قدری باشد که آب به راحتی جریان پیدا کند. از مزایای این روش آبیاری می توان به ساده بودن اشاره کرد که نیاز به هیچ گونه تجهیزات پیشرفته ندارد.
آبیاری با استفاده از جویچه یکی از انواع آبیاری سطحی است که در آن در سراسر زمین کانال های باریکی حفر می شود که در اثر جاذبه آب از طریق آن ها به همه زمین انتقال پیدا می کند.
آبیاری با استفاده از آب پاش
این آبیاری که به نام آبیاری بارانی نیز شناخته می‌شود ، از یک سری لوله برای انتقال آب به اسپری های مخصوص استفاده می کند. سپس این اسپری ها آب پمپ شده را با فشاری مناسب به کل زمین پخش می‌کنند. ذکر این نکته ضروری است که فشار مناسب باید کنترل شود تا زمین بیش از حد آبیاری نشود.
نوع محصول در زمین برای انتخاب نازل بسیار مهم است. اگر محصولات کوچک و حساسی در زمین کاشته شده اند، بهتر است که از نازل اسپری کوچک‌تر برای این کار استفاده شود. این نوع آبیاری در هر نوع زمین و با هر شیبی قابل اجرا خواهد بود.
آبیاری قطره ای
لوله‌ها و نوار تیپ آبیاری قطره ای که برای مقدار آب مورد نیاز در آبیاری قطره ای در نظر گرفته شده اند، باید در کنار درختان قرار داشته باشند تا آبیاری به صورت درست شکل بگیرد. به همین خاطر ، درختان باید در امتداد هم باشند تا لوله را بتوان در سطح خاک قرار داد.
شما می توانید بدون توجه به نوع درختان و گیاهان آب مورد نیاز در آبیاری قطره ای را در هر زمینی با هر نوع شیب استفاده کنید. آبیاری قطره ای نسبت به دیگر روش‌های آبیاری هزینه بیشتری دارد که آن را خاص تر از بقیه خواهد کرد.
مدت زمان موردنیاز برای آبیاری چه قدر است؟
دو روش برای استفاده از این روش و تعیین مقدار آب مورد نیاز در آبیاری قطره ای درختان وجود دارد که یک به یک آن ها را بررسی خواهیم کرد:
در روش اول، شما باید سیستم را چند روز روشن کنید و صبر کنید تا همه زمین آبیاری شود. در این مدت باید همه درختان را برسی کنید تا یک زمان گودال اطراف آن ها پر نشود. از آن جایی که در این تکنیک ، مقدار مورد نیاز در آبیاری قطره ای کاملا مشخص نمی شود، شما می توانید از یک راه استفاده کنید.
هر روز که به زمین سر می زنید، باید مدت زمان آبیاری را کمی کوتاه تر کنید. زمانی که حس کردید ، دیگر نیازی به آبیاری نیست، زمان کافی برای این کار مشخص خواهد شد. در صورتی که حس کردید ، آبیاری هنوز به طور کامل انجام نشده است، می توانید این زمان را افزایش دهید تا به نقطه مطلوب برسید.
راه دومی که می توانید به کار بگیرید ساده تر و کوتاه تر است. در این تکنیک ، شما باید در ابتدا سیستم را به مدت نیم ساعت روشن کنید و منتظر بمانید. در آخر باید حفره موجود در اطراف درختان را بررسی کنید.
اگر حس کردید که خاک هنوز خشک است ، می توانید این کار را به مدت نیم تا یک ساعت دیگر نیز تکرار کنید. این کار را تا زمانی انجام دهید که مقدار آب مورد نیاز در آبیاری قطره ای به طور کامل تامین شود.
آموزش محاسبه میزان آب آبیاری
حال که مدت زمان لازم برای آبیاری را دانستید ، نوبت به محاسبه میزان آب مصرفی می رسد. با این که میزان آب در این روش بسیار کمتر از روش های دیگر است ، اما باز هم باید آن را بررسی کنید. خوشبختانه فرمول خاصی برای این کار وجود دارد که کار شما را بسیار راحت خواهد کرد.
فرمول لازم برای محاسبه میزان آب بدین صورت است:
ET0*Kc=ETc
- ET پارامتر نشان دهنده مجموع آب مصرفی است که باید آن را به دست آورید.
- Kc نیز ضریب گیاهی است که در هر مرحله از رشد متفاوت بوده و باید آن را در فرمول استفاده کنید.
- ET0 نیز نشان دهنده گیاهان مرجع با سطح پوشیگی بالا در مقدار آب مورد نیاز در آبیاری قطره ای است.
